فایل سیستم و پارتیشن بندی در لینوکس

در این مقاله به مباحث سخت افزاری می‌پردازیم.

ابتدا مفاهیم را بیاموزیم…

اگر در ریشۀ فایل سیستم (/)، دستور ls را اعمال کنیم دایرکتوری dev را خواهیم دید. درون این دایرکتوری اطلاعاتی راجب به دستگاهای سخت افزاری و دایرکتوری های مرتبط با آنها شامل دیسک های ذخیره سازی اطلاعات ، usbهای متصل شده به ماشین و…. را که mount شده اند را می‌بینیم.

اگر از wildcards روی دستور ls در دایرکتوری dev بصورت زیر استفاده کنیم

 ls /dev/sda*

لیست دیسک های سخت افزاری ماشین ما نمایش داده می‌شود.

sda1,sda2پارتیشن های دیسک sda هستند.

بیایید برسی کنیم عبارت sda به چه معناست؟

انواع storage و کانکتورها ی مربوطه

IDE(PATA)

اگر از این نوع حافظه استفاده کنیم در /dev با نام hd نمایش داده می‌شوند. به دلیل نوع ساختار کابل ارتباطی ، تنها میتوان ۴ عدد دیسک ide داشته باشیم، بنابراین با had, hdb, hdc, hdd نام گذاری می‌شوند.ترتیب دیسک ها نیز بر اساس تقدم و تأخر هنگام اتصال سخت افزاری روی مادربرد اتفاق می‌افتد.

(SCSI (Small Computer System Interface

در این نوع اتصال هارد دیسک به مادربرد توسط کارتی که در ماژول مخصوص خود قرار می‌گرفت امکان پذیر بود. در دایرکتوری مذکور با sd نمایان می‌شوند و sda ,sdb,sdc…. نام گذاری خواهند شد.

SATA

این نوع حافظه ها نیز با sd نام گذاری شده و حروف a, b, c,… بعدی نشان دهنده شماره آن دیسک است.

Flash memory

این نوع حافظه را با نام های cool disk, cool memory, memory stick,…. نیز می‌شناسیم و نام گذاری این نوع نیز با sda,sdb,….صورت می‌گیرد.

اما اولویت نام گذاری در ۳ مورد آخر ابتدا با دیسک های SCSI و بعدSATA   و Flash memory است.

پارتیشن بندی چیست و به چه دلیل انجام می‌شود؟

  • فایل سیستم ها از بقیه انواع فایل ها جدا می‌شوند.به این ترتیب با بروز مشکل هیچکدام از این دو نوع فایل به خاطر دیگری ازبین نمی‌روند.
  • اعمال یکسری عمل‌های خاص بروی حجم زیادی از فایل ها راحتر می‌شود؛ مانند: رمزگذاری، اعمال دسترسی خاص و…
  • کار ادمین برای بازگردانی راحتر خواهد شد و بجای بازگردانی کل دیسک، تنها قسمت مورد نیاز را بازگردانی می‌کنیم.
  • استفاده از برخی قابلیت ها مانند raid با پارتیشن بندی فراهم می‌شوند.
  • بهره بردن از نصب دو یا چند سیستم عامل مختلف با انجام پارتیشن بندی فرام می‌شود.
  • تقسیم بندی و بهره بردن از فایل سیستم های مختلف

متدهای پارتیشن بندی در ماشین های IBM compatible

MBR scheme(msdos style)

در این نوع، که مخفف master boot record است ۵۱۲B فضا از ابتدای دیسک برای ذخیره سازی اطلاهات پارتیشن ها اختصاص می‌یابد.نهایتا ۴ پارتیشن می‌توانیم داشته باشیم.

GPT scheme

GUID Partition table عبارتی است که به اختصار gpt   نام دارد و اطلاعات هر پارتیشن در ابتدای همان پارتیشن ذخیره سازی می‌شود. وتعداد پارتیشن ها به ۱۲۸ عدد می‌رسد.

mbr در لینوکس

همانطور که در بالا اشاره کردیم بطور کلی می‌توانیم ۴ پارتیشن  primaryدر این نوع داشته باشیم؛ اگر نیاز باشد بیش از ۴ پارتیشن ایجاد کنیم را حل چیست؟

۳  پارتیشن  primary داشته باشیم و ۱ پارتیشن extended (مجموعا ۴ پارتیشن) ودرون پارتیشن extended تعدادی logical partition بسازیم.این عدد برای سیستم عامل گنو/لینوکس ۱۱ است.

انواع فایل سیستم ها در  گنو/لینوکس

فایل سیستم ،سیستمی  برای ذخیره و بازیابی داده بروی دیسک می‌باشد. و کمتر از  ۲TB  را small partition و بیش از ۲TB در دسته large partition  محسوب می‌شود.

ویژگی journal : یکی از قابلیت های بعضی از فایل سیستم ها است و شامل metadate های آن فایل سیستم بوده که در بازیابی آن فایل سیستم کمک می ‌کند.

native filesystem

ext2

در ابتدا فایل سیستمی با نام ext خلق شد و ورژن بعدی آن EXT2 نام گرفت.این فایل سیستم از ویژگی  journaling پشتیبانی نمی‌کند لذا در صورت CRASH ، بازیابی آن به کندی انجام  می‌شود و احتمالا موفقیت آمیز نیست و برای small partition مناسب می‌باشد.

ext3

نسل سوم ext  به این نام ، نامگذاری شد و برای small partition ها مناسب است.ساختار این فایل سیستم مشابه ext2 میباشد و ویژگی journal  به آن اضافه شده است.

ext4

این فایل سیستم نسل چهارم است . ساختار کلی آن شبیه نسل قبل است اما در جزیات تغییراتی داشته که بتوانیم این نوع فایل سیستم را روی پارتیشن های بزگ(۱EB) نیز استفاده کنیم.

btrfs

یک فایل سیستم حرفه ای است که توسط شرکت oracel  برای برای این سیستم عامل طراحی شده است.این فایل سیستم نیز مناسب پارتیشن های بزرگ (۱۶EB)می‌باشد.

reiserfs

این فایل سیتم ویژگی journal را پشتبانی می‌کند و مناسب برای مدیریت تعداد فایل های بسیار زیاد با سایز کوچک است.

non-native file system

این نوع فایل سیستم خود به دو نوع دیگر تقسیم می‌شود، آن دسته از فایل سیستم هایی که ماژول آنها بروی سیستم عامل نصب است مانند: XFS, ZFS و آن دسته ای که ماژول آنها در سیستم وجود ندارد مانند: APFS

cross- platform file system

vfat

لینوکس  به خانواده fat بطور کلی  vfat نام گذاری می‌کند.fat12, fat16, fat32 و.. نمونه هایی از این  نوع هستند.در یک فایل fat32 filesystem حداکثر سایز ۱ فایل ۴GB است. در خاطر داشته باشید که محدودیت های انتقال فایل در این نوع فایل سیسنم ها سبب می‌شود حتی در صورت فضای بیشتر بروی هارد دیسک، با محدودیت روبرو باشید.

iso9660وcdfs(joliet)

این فایل سیستم ها جهت استفاده رو ی cd , dvdو … که در جزیئات کمی متفاوت هستند.

فایل سیستم swap

در این نوع که پارتیشن های آن نیز swap نام دارد، قسمتی از دیسک برای سیستمهایی که با کمبود حافظه ram مواجه می‌شوند استفاده خواهند شد.

شبه فایل سیستم proc

لاگ ها ی کرنل در دایرکتوری proc بصورت لحظه‌ای نگاشت می‌شوند. در این دایرکتوری از این نوع استفاده می‌شود.

برای دسترسی به wiki مجموعه نیز می‌توانید روی کلمه کلیک کنید.

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *