می‌خوام RouterOS رو لایسنس کنم، فرقشون چیه؟ خریدش به چه شکله؟
اگر RouterOS را به‌تازگی و با موفقیت نصب و راه‌اندازی کرده‌اید، حال زمان آن است که ببینید کدام لایسنس مناسب شما است. شاید هم لایسنس خود را از دست داده‌اید و یا سوالاتی در رابطه با شرایط و امکانات سطوح مختلف Licensing دارید. در هر صورت، این مقاله شما را راه‌نمایی، و به سوالاتتات پاسخ خواهد داد.
کلید لایسنس‌های روتراواس RouterOS license keys:
شما در این مطلب می‌آموزید که:
- هر سطح دارای چه قابلیت و محدودیت هایی است و شرایط استفاده به شکل است.
- نسخۀ CHR چه تفاوت‌هایی دارد و لایسنس‌های آن به چه‌گونه است.
- شرایط درخواست و استفاده از Replacement Key به چه‌گونه است.
و به سوالات شما در این باره پاسخ داده می‌شود:
- دریافت و کار با لایسنس‌ها
- استفاده از لایسنس‌ها
دید کلی Overview:
لایسنس RouterOS بر روی تمامی روترهایی که با سخت‌افزار میکروتیک، RouterOS را اجرا می‌کنند از پیش نصب شده است و اگر دستگاهی بر پایۀ RouterOS خریداری کرده‌اید، نیاز به هیچ‌گونه اقدامی دررابطه‌با لایسنس آن نمی‌باشد.
اما برای دستگاه‌های X86 (مانند رایانه‌های شخصی (PC)) باید license key دریافت کنید.
License key یک مجموعه (block) از نمادها (symbol) است که شما باید آن را از حساب کاربری MikroTik شما یا ایمیلی که دریافت کرده‌اید کپی کنید و در روتر جای‌گذاری (paste) کنید. شما می‌توانید این کلید را در هر جایی از ترمینال جای‌گذاری کنید یا از طریق منوی License در WinBox گزینۀ Paste key را کلیک کنید. برای اعمال key، نیاز به راه‌اندازی مجدد روتر است.
طرح مجوزدهی (licensing) RouterOS بر اساس Software-ID / System-ID طراحی شده است که در آن:
- شناسه نرم‌افزاری (software-id) RouterBOARD به فضای ذخیره‌سازی (storage media) مانند HDD و NAND وابسته است.
- شناسه نرم‌افزاری (software-id) x86 به MBR وابسته است.
- شناسه سیستمی (system-id) CHR به MBR و UUID وابسته است.
پیش از خرید لایسنس، توصیه می‌شود بررسی کنید که Software-ID با راه‌اندازی مجدد تغییر نکند. (Software-ID ممکن است روی HDDهای معیوب، HDDهایی که RAID contrillers بر روی آنها استفاده شده اما به‌درستی کانفیگ نشده است و موارد مشابه، تغییر کند.)
اطلاعات لایسنس را می‌توان از کنسول خط فرمان (CLI) دستگاه خواهد:
[admin@RB1100] > /system license print
software-id: “43NU-NLT9”
nlevel: 6
features:
[admin@RB1100] >
معادل این کار را می‌توانید از منوی WinBox و WebFig نیز انجام دهید:
سطح‌های لایسنس License Levels:
بعد از نصب و راه‌اندازی، RouterOS در trial mode خواهد بود. شما ۲۴ ساعت برای ثبت‌نام (register) در سطح ۱ (دموی رایگان) یا خرید یک لایسنس سطح ۴، ۵ یا ۶ و جای‌گذاری یک کلید معتبر زمان خواهید داشت.
لایسنس سطح ۳ فقط برای wireless station (client یا CPE) استفاده دارد. سطح ۳ برای PCهای x86 به طور مجزا قابل خرید نیست.
سطح ۲ از فرمت قدیمی legacy قبل از ۲٫۸ بجا مانده و دیگر دردسترس نمی‌باشد. اگر چنین لایسنسی دارید، کار می‌کند اما برای آپگرید آن باید یک لایسنس جدید خریداری بفرمایید.
تفاوت سطوح مختلف لایسنس در جدول زیر آورده شده.
| ۶ (Controller) | ۵ (WISP) | ۴ (WISP) | ۳ (WISP CPE) | ۱ (Free Demo) | ۰ (Trial Demo) | Level number |
| $۲۵۰ | $۹۵ | $۴۵ | برای فروش نیست. | ثبت‌نام لازم است. | بدون key | Price |
| دارد | دارد | دارد | ندارد | – | مهلت تست ۲۴ ساعته | Wireless AP mode (PtMP) |
| بدون محدودیت | ۵۰۰ عدد | ۲۰۰ عدد | ۲۰۰ عدد | ۱ عدد | مهلت تست ۲۴ ساعته | PPPoE tunnels |
| بدون محدودیت | ۵۰۰ عدد | ۲۰۰ عدد | ۲۰۰ عدد | ۱ عدد | مهلت تست ۲۴ ساعته | PPTP tunnels |
| بدون محدودیت | ۵۰۰ عدد | ۲۰۰ عدد | ۲۰۰ عدد | ۱ عدد | مهلت تست ۲۴ ساعته | L2TP tunnels |
| بدون محدودیت | بدون محدودیت | ۲۰۰ عدد | ۲۰۰ عدد | ۱ عدد | مهلت تست ۲۴ ساعته | OVPN tunnels |
| بدون محدودیت | بدون محدودیت | بدون محدودیت | بدون محدودیت | ۱ عدد | مهلت تست ۲۴ ساعته | EoIP tunnels |
| بدون محدودیت | بدون محدودیت | بدون محدودیت | بدون محدودیت | ۱ عدد | مهلت تست ۲۴ ساعته | VLAN interfaces |
| بدون محدودیت | بدون محدودیت | بدون محدودیت | بدون محدودیت | ۱ عدد | مهلت تست ۲۴ ساعته | Queue rules |
| بدون محدودیت | ۵۰۰ عدد | ۲۰۰ عدد | ۱ عدد | ۱ عدد | مهلت تست ۲۴ ساعته | HotSpot active users |
| بدون محدودیت | ۵۰ عدد | ۲۰ عدد | ۱۰ عدد | ۱ عدد | مهلت تست ۲۴ ساعته | User manager active sessions |
| بدون محدودیت | بدون محدودیت | بدون محدودیت | بدون محدودیت | ۱ عدد | مهلت تست ۲۴ ساعته | Bonding interfaces |
تمامی لایسنس‌ها:
- هیچ موقع منقضی نمی‌شوند (از یک روتر لایسنس شده و در حال کارکرد می‌توان تا ابد استفاده برد.)
- می‌تواند از بی‌شمار اینترفیس استفاده کند.
- برای هر نصب و راه‌اندازی یک لایسنس نیاز است.
- آپگرید نرم‌افزاری نامحدود در اختیار شما می‌گذارد (به‌استثنای لایسنس دمو (demo license) که اجازۀ آپگرید نسخۀ ROS را نمی‌دهد (از ۷٫۸))
سطح‌های لایسنس سی‌اچ‌آر CHR License Levels:
توضیحاتی که دررابطه‌با سطوح لایسنس داده شد بر روی Cloud Hosted Routers (CHRs) اعمال نمی‌شوند. CHR یک ورژن از RouterOS است که برای اجرا به‌عنوان یک ماشین مجازی طراحی شده است. این نسخه از RouterOS نیز ۴ سطح لایسنس و مهلت آزمایشی دارد که می‌توانید هر یک از سطوح پولی را برای ۶۰ روز آزمایش کنید.
لایسنس free trial 60 روزه برای تمامی سطوح پولی در دسترس است. برای گرفتن لایسنس آزمایشی، باید یک حساب کاربری در MikroTik داشته باشید، چراکه مدیریت تمامی لایسنس‌ها از آنجا صورت می‌گیرد.
Perpetual یک لایسنس مادام‌العمر است (یکبار خرید، استفاده تا همیشه). امکان این وجود دارد که یک لایسنس perpetual را به یک CHR دیگر منتقل کنید. یک CHR در حال کارکرد، زمانی را برای تازه‌سازی لایسنس خود که به سرور اکانت دسترسی دارد، تعیین می‌کند. اگر آن CHR قادر به تازه‌سازی لایسنس نباشد، به‌نوعی عمل می‌کند که گویی مدت trial تمام شده و اجازۀ آپگرید RouterOS به ورژنی جدیدتر را نخواهد داد.
بعد از لایسنس کردن یک سیستم trial فعال، باید این دستور را از CHR اجرا کنید تا فعال شود:
/system lisence renew
در غیر این صورت سیستم متوجه نمی‌شود در اکانت خود آن را لایسنس کرده‌اید. اگر این کار را تا قبل از اتمام مدت‌زمان سیستم (deadline) انجام ندهید، trial تمام شده و شما مجبور به نصب کامل و دوبارۀ CHR، درخواست یک trial جدید و لایسنس کردن آن با لایسنسی که تهیه کرده بودید می‌شوید.
| توضیحات | قیمت | محدودیت سرعت | لایسنس |
| سطح رایگان لایسنس به شما اجازۀ اجرا نامحدود CHR را می‌دهد. هر اینترفیس آن به آپلود ۱Mbps محدود شده است. سایر ویژگی‌های ارائه شده توسط CHR بدون هیچ‌گونه محدودیت در دسترس هستند. برای استفاده از این، تمام کاری که باید بکنید دانلودکردن disk image از صفحه دانلود MikroTik، و ساختن یک مهمان مجازی (virtual) است. | رایگان | ۱Mbit | رایگان |
| سطح P1 یا perpetual-1 لایسنس به شما اجازۀ اجرا نامحدود CHR را می‌دهد. هر اینترفیس آن به آپلود ۱Gbps محدود شده است. سایر ویژگی‌های ارائه شده توسط CHR بدون هیچ‌گونه محدودیت در دسترس هستند. امکان آپگرید p1 به p10 یا p-unlimited، پس از خرید آپگرید وجود دارد و لایسنس قبلی شما همچنان برای استفاده بعدی در حساب کاربری شما در دسترس خواهد بود. | $۴۵ | ۱Gbit | P1 |
| سطح P10 یا perpetual-10 لایسنس به شما اجازۀ اجرا نامحدود CHR را می‌دهد. هر اینترفیس آن به آپلود ۱۰Gbps محدود شده است. سایر ویژگی‌های ارائه شده توسط CHR بدون هیچ‌گونه محدودیت در دسترس هستند. امکان آپگرید p10 به p-unlimited، پس از خرید آپگرید وجود دارد و لایسنس قبلی شما همچنان برای استفاده بعدی در حساب کاربری شما در دسترس خواهد بود. | $۹۵ | ۱۰Gbit | P10 |
| سطح p-unlimited لایسنس به شما اجازۀ اجرا نامحدود CHR را می‌دهد. این بالاترین سطح لایسنس است و در آن هیچ‌گونه محدودیتی اعمال نشده است. | $۲۵۰ | Unlimited | P-Unlimited |
| علاوه بر نصب رایگان با استفادۀ محدود، می‌توانید سرعت بالاتر لایسنس‌های P1 یا P10 یا PU را با یک دوره آزمایشی ۶۰ روزه امتحان کنید. برای این کار، نیاز به ثبت یک حساب کاربری در MikroTik خواهید داشت. سپس، می‌توانید سطح License موردنظر خود را برای trial، از روتر خود درخواست کنید که router ID شما را به‌حساب کاربری‌تان اختصاص می‌دهد و خرید License را از حساب شما فعال می‌کند. معادل تمامی لایسنس‌های پولی برای دوره آزمایشی (Trial) در دسترس هستند. یک دوره آزمایشی از روز دریافت لایسنس، تا ۶۰ روز معتبر است. پس از این مدت، منوی License شما پیام Limited upgrades را نمایش خواهد داد، به این معنا که دیگر نمی‌توان RouterOS را آپگرید کرد. توجه داشته باشید که اگر قصد خرید License انتخابی را دارید، باید این کار را قبل از پایان دوره آزمایشی ۶۰ روزه انجام دهید. اگر دوره آزمایشی شما تمام شود و ظرف ۲ ماه خریدی انجام نشود، دستگاه دیگر در حساب MikroTik شما ظاهر نخواهد شد. در این حالت، باید CHR را دوباره نصب و راه‌اندازی کنید تا بتوانید خرید را در بازه زمانی موردنیاز انجام دهید. برای درخواست یک tiral license، باید دستور زیر را از خط فرمان دستگاه CHR اجرا کنید: /system lisence renew در این مرحله، از شما نام کاربری و پسورد حساب کاربری‌تان در MikroTik درخواست خواهد شد. | رایگان | ۶۰ روز Trial |
هشدار: در صورت استفاده از چند ماشین مجازی از یکسان، ممکن است ماشین بعدی از همان SystemID ماشین اصلی استفاده کند. این اتفاق می‌تواند در ارائه‌کننده‌های cloud بخصوصی مانند Linode رخ دهد. برای جلوگیری از این مسئله، پس از اولین راه‌اندازی (boot)، پیش از درخواست برای لایسنس آزمایشی، دستور زیر را اجرا کنید:
/system license generate-new-id
توجه داشته باشید که این ویژگی باید تنها زمانی استفاده شود که CHR در حالت لایسنس رایگان RouterOS در حال اجرا است. اگر قبلاً لایسنس پولی یا آزمایشی دریافت کرده‌اید، از ویژگی ایجاد مجدد شناسه (regenerate) استفاده نکنید، زیرا دیگر نمی‌توانید کلید فعلی خود را به‌روزرسانی کنید.
برای استفاده از چند ماشین مجازی، disk image را از MikroTik دانلود کرده و به تعداد ماشین‌های مجازی موردنیاز، کپی تهیه کنید. سپس از هر ایمیج دیسک مجازی (virtual disk image)، یک سیستم ماشین مجازی جدید بسازید.
توجه داشته باشید که حتماً پیش از اجرای فایل دانلود شده یا ثبت آن، از دیسک ایمیج کپی بگیرید.
کلید جایگزین Replacement Key:
کلید جایگزین (Replacement Key) یک کلید ویژه است که توسط تیم پشتیبانی MikroTik صادر می‌شود، درصورتی‌که به طور تصادفی لایسنس RouterOS روی دستگاه x86 خود را از دست بدهید و کارمند پشتیبانی MikroTik تشخیص دهد که این اتفاق مستقیماً تقصیر شما نیست، هزینۀ آن ۱۰ دلار است و همان ویژگی‌های key گم‌شده را دارد.
توجه داشته باشید که قبل از صدور این key، تیم پشتیبانی MikroTik ممکن است از شما بخواهد ثابت کنید که هارددیسک قدیمی مشکل داشته است. در برخی موارد، این کار شامل ارسال دیسک خراب به MikroTik می‌شود.
درخواست کلید جایگزین Replacement key request:
- به بخش مدیریت حساب کاربری (account management) خود در سایت MikroTik بروید و فرم support contact form را پر کنید یا مستقیماً یک ایمیل به support@mikrotik.com بدهید.
لطفاً اطلاعات دقیق در مورد دلیل نیاز به کلید جایگزین ارائه کنید.
- اطلاعات لازم را به بخش پشتیبانی MikroTik ارسال کنید.
- پس از تأیید تیم پشتیبانی، دوباره حساب کاربری خود را بررسی کنید. اگر Replacement key اضافه شده است، به بخش Make a key from replacement key مراجعه کنید.
- سطح لایسنس موردنظر را برای جایگزینی انتخاب کنید.
- شناسه نرم‌افزاری جدید (software-ID) را وارد کنید.
- با کلیک بر روی گزینه Add license replacement to cart به بخش پرداخت رفته و فرایند پرداخت را تکمیل کنید.
- ایمیلی به پروفایل شما ارسال می‌شود که شامل کلید جدید خواهد بود.
همچنین می‌توانید key تازه ایجاد شده را در بخش Search and view all keys تحت پوشه Purchased YYYY پیدا کنید. (YYYY سال جاری است)
ما ممکن است تنها یک کلید جایگزین برای هر کلید اصلی صادر کنیم. استفاده از فرایند کلید جایگزین بیش از یکبار برای یک کلید امکان‌پذیر نیست. در چنین مواردی، باید یک کلید جدید برای این دستگاه RouterOS خریداری شود.
سوالات متداول:
دریافت و کار با لایسنس‌ها (Obtaining Licenses and Working With Them):
از کجا می‌تونم یک کلید لایسنس RouterOS خریداری کنم؟
دستگاه‌های MikroTik با لایسنس از پیش نصب‌شده عرضه می‌شوند و نیازی به خرید آن نیست.
برای دریافت لایسنس سطح بالاتر یا نصب لایسنس روی یک کامپیوتر x86، باید یک حساب کاربری در MikroTik ایجاد کرده و از گزینه Purchase a RouterOS license key استفاده کنید.
اگر لایسنسم رو از جای دیگه‌ای خریدم چیکار کنم؟
باید با شرکتی که لایسنس را به شما فروخته است تماس بگیرید. آنها پشتیبانی موردنیاز را ارائه خواهند داد.
اگر لایسنس دارم و می‌خوام اون رو به‌حساب دیگه‌ای منتقل کنم؟
با استفاده از پوشه‌های مجازی (Virtual Folders)، می‌توانید دسترسی به کلیدها را مدیریت کنید.
تنها نوع لایسنسی که قابل‌انتقال به‌حساب دیگری است، کلید پیش‌پرداختی (prepaid) است که خریداری شده یا از MUM دریافت شده باشد. کلیدهای پیش‌پرداختی که به‌عنوان هدیه از Training دریافت شده‌اند، قابل‌انتقال نیستند.
برای انتقال کلید پیش‌پرداخت خریداری‌شده، به بخش Transfer prepaid keys در قسمت ROUTEROS KEYS حساب MikroTik خود بروید.
اگر لایسنس دستگام را از دست دادم چیکار کنم؟
اگر به هر دلیلی لایسنس را از روتر خود از دست داده‌اید، روتر را به آخرین نسخۀ RouterOS موجود آپگرید کنید و از گزینۀ Request license key در حساب خود استفاده کنید. هنگام درخواست لایسنس، از soft-id و شماره‌سریالی که در منوی System/License در RouterOS موجود است، استفاده کنید. لایسنس دریافت‌شده را استفاده، یا درصورتی‌که ویژگی درخواست کار نمی‌کند، با آدرس support@mikrotik.com ارتباط بگیرید.
اگر لایسنس به دلیل تعمیرات ازدست‌رفته باشد و این تعمیرات از طریق توزیع‌کننده تحت گارانتی انجام نشده باشد، باید یک لایسنس جدید RouterOS با قیمت کامل خریداری کنید!
استفاده از لایسنس (Using the License):
آیا می‌تونم درایو رو فرمت یا دوباره فلش کنم؟
فرمت‌کردن و Re-Image کردن با استفاده از ابزارهای غیر از MikroTik (مانند DD و Fdisk) باعث ازبین‌رفتن لایسنس می‌شود. قبل از انجام این کار باید بسیار مراقب باشید و با پشتیبانی MikroTik تماس بگیرید. این کار توصیه نمی‌شود، چرا که پشتیبانی MikroTik ممکن است درخواست شما را برای یک لایسنس replacement رد کند. برای این کار از ابزارهای MikroTik مانند Netinstall یا CD-install که به‌صورت رایگان در دسترس هستند استفاده کنید.
چند سیستم می‌تونن از لایسنس استفاده کنن؟
لایسنس RouterOS تنها می‌تواند در لحظه در یک سیستم استفاده شود. این لایسنس به هارددیسکی (HDD) که روی آن نصب می‌باشد، متصل است. شما می‌توانید هارددیسک را به سیستم دیگری منتقل کنید، اما نمی‌توانید لایسنس را به هارددیسک دیگری منتقل کرده یا آن را فرمت یا با لایسنس RouterOS بر روی HDD رونویسی کنید. چرا که از روی درایو پاک خواهد شد و مجبور به خرید یک License جدید خواهید شد. اگر به طور تصادفی لایسنس خود را پاک کرده‌اید، با تیم پشتیبانی MikroTik تماس بگیرید.
آیا می‌تونم هارددیسک رو برای کار دیگه‌ای غیر از RouterOS استفاده کنم؟
خیر، همان‌طور که در بالا ذکر شد، شما نمی‌توانید هارددیسک را برای استفاده‌های غیر از RouterOS به کار ببرید.
آیا می‌تونم لایسنس رو به هارددیسک دیگه‌ای منتقل کنم؟
اگر هارددیسک فعلی شما خراب شده یا دیگر قابل‌استفاده نباشد، امکان انتقال لایسنس به هارددیسک دیگر وجود دارد. برای این کار باید یک کلید جایگزین درخواست کنید که هزینه‌ای معادل ۱۰ دلار دارد.
آیا باید کل لایسنس رو وارد روتر کنم؟
خیر، کافی است لایسنس را کپی کرده و در منوی System ← License پیست کنید.
آیا می‌تونم یک سیستم‌عامل دیگه رو روی درایو نصب کنم و بعداً دوباره RouterOS رو نصب کنم؟
خیر، زیرا فرمت‌کردن، پارتیشن‌بندی یا استفاده از ابزارهایی که بر MBR تأثیر می‌گذارند باعث ازدست‌رفتن لایسنس خواهد شد و برای دریافت لایسنس جدید باید هزینه پرداخت کنید. (به توضیحات بالا دررابطه‌با کلید جایگزین (Replacement Key) مراجعه کنید.)
RouterBOARD رو گم کردم، آیا می‌تونید لایسنس رو برای استفاده در سیستم دیگه‌ای به من بدید؟
سخت‌افزارهای MikroTik دارای لایسنس تعبیه‌شده و داخلی هستند. شما نمی‌توانید این لایسنس را به هیچ شکلی به یک سیستم جدید منتقل کنید، حتی اگر آپگریدهایی روی روتر MikroTik انجام شده باشد درحالی‌که هنوز کار می‌کرده است.
لایسنس‌هایی که از فروشندگان دیگر خریداری کرده‌اید:
کلید لایسنس‌هایی که از فروشندگان دیگر خریداری می‌شوند، در حساب کاربری شما نخواهند بود. حساب MikroTik شما تنها شامل لایسنس‌هایی است که مستقیماً از MikroTik خریداری شده است. بااین‌حال، می‌توانید از لینک Request key در حساب خود برای دریافت کلید به‌حساب کاربری خود استفاده کنید تا آن را به‌عنوان نمونه یا برای آپگرید (درصورتی‌که دردسترس باشد) داشته باشید.
آیا می‌تونم لایسنسم رو لغو کنم اگر ازش استفاده نمی‌کنم؟
لایسنس‌ها کلیدهای مستقل (stand alone keys) هستند و MikroTik هیچ کنترلی روی دستگاه‌های شما ندارد، بنابراین نمی‌توانند صحت استفاده شما از لایسنس را بررسی کنند. به همین خاطر، نمی‌توانند لایسنس‌های صادر شده را لغو کنند.
امیدواریم این آموزش برای شما مفید واقع شده باشه و License مناسب خود را پیدا کرده باشید.
مطالب دیگر و مرتبط با میکروتیک را می‌توانید از اینجا مشاهده فرمایید.
مقالات آموزشی دیگر سایت را هم از دست ندهید.
