مانیتورینگ یا نظارت بر شبکه چیست؟
Network Monitoring در زبان فارسی به معنای پایش شبکه می باشد و امروزه این فرآیند یکی از مهمترین فعالیت های حساس یک تیم فناوری اطلاعات در یک سازمان محسوب می شود. که به تنهای می تواند باعث بالا رفتن کارایی سرویس ها و پرسنل ، صرفه جویی در هزینه های سازمان و آرامش بخشیدن به مدیران شبکه شود.
یک سیستم مانیتورینگ، تمامی شبکه داخلی ما را برای پیدا کردن مشکلات پایش می کند . این سیستم می تواند به ما کمک کند میزان دانلود کاربران شبکه و استفاده آنها از اینترنت را بدانید . همچنین فضاهای اشغال شده توسط ایمیل های اسپم و کاربرانی که بیهوده ایمیل ارسال می کنند را شناسایی کنیم. سرورهایی که در حال بروز مشکل هستند یا مشکل ایجاد خواهند کرد را شناسایی کنیم . ترافیک شبکه را مشاهده کنیم و موارد غیرعادی را در قالب گزارش ببینیم و در کنار همه اینها علاوه بر نرم افزارها سخت افزارهای موجود در شبکه را نیز پایش کنیم. بصورت کلی ما می توانیم با داشتن یک سیستم Network Monitoring قوی در سازمان خود از تمامی اتفاقاتی که در شبکه خود چه از لحاظ نرم افزاری و چه از لحاظ سخت افزاری رخ می دهد آگاه شویم.
تفاوت NMS و IPS :
یکی از مواردی که دیده میشود، اشتباه گرفتن سیستم های مانیتورینگ شبکه یا Network Monitoring Systems که به اختصار NMS می گوییم. با سیستم های تشخیص نفوذ یا IDS ها و یا سیستم های جلوگیری از نفوذ یا IPS ها است . توجه کنید که اینها کاملا با هم فرق دارند.
درست است که این سیستم ها نیز ترافیک شبکه را مانیتور می کنند. اما هدف اصلی آنها شناسایی حملات هکری یا کدهای مخرب و جلوگیری از دسترسی های غیرمجاز است؛ و با ذات کاری NMS تفاوت دارند.
در واقع وظیفه اصلی یک سیستم جامع NMS بررسی کیفیت ، وضعیت و کارایی شبکه ما در فعالیت های عادی و روزانه شبکه می باشد. و هدف آن به صورت تخصصی امنیتی نیست. هر چند که بعضا از آن با توجه به قوانین CIA و قانون Availability به عنوان یک سیستم امنیتی نیز نام برده می شود .
سیستم های مانیتورینگ شبکه می توانند از انواع و اقسام تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری که بصورت Appliance یا نرم افزار نصب می شوند تشکیل شوند. تقریبا همه انواع شبکه هایی که می شناسید را می توانیم مانیتور کنیم. و یک سیستم NMS فقط به یک مانیتورینگ یک نوع شبکه اکتفا نمی کند . برای یک سیستم جامع مانیتورینگ هیچ فرقی نمی کند که شبکه شما کابلی است یا بیسیم . شبکه شما یک LAN است یا یک WAN و یا شبکه موبایل است و یا …
همانطور که نوع شبکه در یک سیستم جامع مانیتورینگ شبکه چندان مهم نیست. نوع دستگاه های مورد استفاده در شبکه و همچنین نوع نرم افزارها و به ویژه سیستم عامل های مختلف بکار برده شده در شبکه نیز مهم نیستند. ما می توانیم گوشی های هوشمند ، سرورهای فیزیکی ، سویچ ها ، روتر ها ، فایروال ها ، Access Point ها ، لینک های رادیویی ، اطلاعات داخل Rack و انواع و اقسام تجهیزات سخت افزاری مورد استفاده در شبکه را در کنار سیستم عامل هایی مثل Android ، ویندوز ، لینوکس ، Mac و … مانیتور کنیم.
